Boys & toys: fotomateriaal en handige accessoires

Voor je nieuwe aankopen overweegt, is het belangrijk te achterhalen welk type fotograaf je bent en welke onderwerpen je liefst fotografeert. Stel daarom bij jezelf eerst enkele vragen. Fotografeer je vogels en wildlife of liever landschappen en details? Maak je vooral foto’s dicht bij huis of reis je regelmatig? Wandel je vaak grote afstanden of is de wagen altijd vlakbij? De keuze van de onderwerpen en de manier waarop je fotografeert, is bepalend voor de juiste materiaalkeuze. Daarnaast adviseer ik om pas nieuw fotomateriaal aan te kopen als je het huidige toestel helemaal onder de knie hebt en er het maximum weet uit te halen. Pas dan ontdek je wat er eventueel ontbreekt of beter kan. Bepaal ten slotte ook vooraf hoeveel je wilt spenderen en kijk daarna wat mogelijk is binnen dat budget.

Fullframe camera’s hebben een grotere sensor waardoor ze vaak over een betere ruisverhouding en een groter dynamisch bereik beschikken. Dat dynamisch bereik is erg belangrijk, want bij landschapsfotografie heb je vaak te maken met enorme contrastverschillen. Bijvoorbeeld ’s morgensvroeg of ’s avonds laat, wanneer de lucht al behoorlijk fel is, maar het landschap nog maar weinig licht krijgt. Het contrastverschil tussen de lucht en de voorgrond is op dat moment erg groot en vraagt om een camera met een groot dynamisch bereik om het beeld goed te kunnen vatten. Op dit moment heeft de Nikon D800-reeks nog steeds het grootste dynamische bereik. Dat is dan ook één van de reden waarom ik voor een Nikon D850 gekozen heb. Een bijkomend voordeel van een fullframe camera is de beperktere scherptediepte, waardoor je sneller een mooi bokeh creëert. Een welkom geschenk voor macro- en portretfotografie.

Hoewel ik in eerste plaats een landschapsfotograaf ben, fotografeer ik ook graag vogels en wildlife. Hiervoor gebruik ik een Nikon D5. Met 12 frames per seconde en een uitmuntende en uiterst snelle autofocus is dit de perfecte camera voor wildlife fotografie. Deze camera is bovendien uiterst robuust en weerbestendig, waardoor fotografie in zeer uitdagende omstandigheden geen enkel probleem vormt.

Het is een misvatting om te veronderstellen dat je voor landschapsfotografie absoluut een groothoeklens nodig hebt, want dan komen vaak storende elementen in beeld. Als je meer inzoomt op het landschap, blijft het beeld rustiger en laat je de essentie zien. Mocht ik dus slechts één lens kunnen houden dan zou dat de 24-70mm zijn, omdat dit voor landschapsfotografie wellicht de meest veelzijdige lens is. Daarna kies ik zonder twijfel de Nikon 80-400mm. Samen met de 24-70mm zijn dit mijn twee meest gebruikte lenzen. Hiermee beschik ik al over een mooi bereik van 24 tot 400mm, waarmee ik zowel weidse landschappen als details kan fotograferen. Is er nog plaats in mijn cameratas, dan gaat ook de Nikon 14-24mm of de Nikon 16-35mm mee. Deze keuze wordt bepaald door het onderwerp of de bestemming. Is lichtsterkte van belang (bv. voor noorderlicht fotografie) dan kies ik voor de 14-24mm. Heb ik echter regelmatig een polarisatiefilter nodig dan zal ik eerder voor de 16-35mm kiezen omdat ik die kan combineren met een standaard filterset (zie verder).

Op mijn workshops en fotoreizen zie ik vaak prachtige camera’s en peperdure lenzen voorbijkomen, vaak gepositioneerd op een goedkoper en onstabiel statief. Dat brengt niet alleen de nodige risico’s met zich mee (ik heb al verschillende statieven tegen de grond zien gaan): zo’n statief is helemaal niet stabiel en biedt dus amper steun. Wie op zoek gaat naar een degelijk statief, besteedt dus best aandacht aan de volgende punten:

• Gewicht en stabiliteit: een statief moet stevig en stabiel zijn. Een licht statief dat bovendien ook stevig is, bestaat niet. Het gewicht zorgt immers voor de stabiliteit. Let er dus op dat het statief niet te licht wordt, want dan boet je in aan stevigheid. Carbon statieven zijn de ideale oplossing: ze zijn stevig en toch niet te zwaar. Bovendien voelt carbon ook veel aangenamer aan als het koud is.
   
• Middenzuil: kies voor een statief zonder middenzuil. Zo kan je gemakkelijk laag bij de grond fotograferen. Er bestaan ook statieven met een kantelbare zuil, maar het kantelen van de zuil vermindert de stabiliteit en is bovendien niet erg handig.
   
• Hoogte: zorg ervoor dat het statief tot op ooghoogte kan, anders beperk je jezelf teveel wat composities betreft (en ga je elke avond met een pijnlijke rug naar huis omdat je de hele tijd gebukt moet staan).
   
• Handig: kies een model dat vlot opzet en weer opbergt. Dit is vaak de reden waarom niet elke fotograaf graag met een statief werkt.

Op een degelijk statief staat een goede statiefkop. Voor landschaps- en macrofotografie gebruik ik liefst een balhoofd. Een balhoofd laat je toe om met slechts 1 knop quasi alle bewegingen uit te voeren. De statiefkop moet voldoen aan de volgende eisen:

• Stevig en handig: de kop moet vlot en solide bewegen en stevig en stabiel zijn. Bovendien moet het balhoofd goed blijven vastzitten en mag het niet doorzakken wanneer je iets uit de cameratas haalt. Kies een balhoofd met een diamater van minimum 40mm, zodat die stevig genoeg is voor de zwaardere lenzen.
   
• Kantelbaar: let erop dat de kop kan kantelen zodat je ook foto’s in de portretstand kunt maken. Eventueel kan je hiervoor gebruik maken van een L-bracket (zie verder).

Lee is wellicht het meest bekende en meest gevestigde merk. Hun 100mm systeem is het langst op de markt en hierdoor hebben ze een enorme expertise uitgebouwd op het vlak van filters. Lee staat garant voor degelijke, kwalitatieve en neutrale filters. En voor een stevig prijskaartje. Een andere gevestigde waarde is Formatt Hitech. Ook zij bieden hoogstaande kwaliteit en beschikken bovendien over een zeer uitgebreid gamma aan filters. Daarnaast hebben ze ook verschillende systemen zodat je voor praktisch elk type camera (compact, mirrorless of reflex) een geschikte set vindt. Ten slotte is er ook nog Benro. Benro is vrij nieuw wat filters betreft, maar ook hun systeem is goed uitgedacht en met hun glazen filters kan je rekenen op een uitstekende kwaliteit.

De voor- en nadelen opgelijst:

Een ander handig accessoire is een ‘leveling base’. Dat is een soort plaat die tussen het statief en het balhoofd komt te zitten en je toelaat om de statiefkop perfect waterpas te positioneren ook al staat het statief zelf niet helemaal vlak. Zo’n leveling base is dus een handig attribuut voor wie regelmatig panorama’s samenstelt. Het is in die gevallen immers belangrijk dat de camera perfect waterpas staat, want ander verlies je boven- en onderaan een groot deel van de foto.